المَكتَبَةُ الشَّامِلَةُ السُّنِّيَّةُ

الرئيسية

أقسام المكتبة

المؤلفين

القرآن

البحث 📚

وردت في ألف ليلة (4: 260) حيث يشبه فخذ الفتاة - تكملة المعاجم العربية - جـ ٢

[رينهارت دوزي]

فهرس الكتاب

- ‌حرف ال‌‌تاء:

- ‌تا

- ‌ تابلحوت:

- ‌ تابان:

- ‌ تابوت:

- ‌ تاختج:

- ‌ تارشته:

- ‌ تازرت:

- ‌ تازَرْدِيَّة:

- ‌ تازقي:

- ‌ تاسرغنت:

- ‌ تاسْكَرَة:

- ‌ تاسَلْغَة:

- ‌ تأسممت:

- ‌ تاسومة:

- ‌ تاسى السمت:

- ‌ تاغَنْدَسْت:

- ‌ تافزة:

- ‌ تافسيا:

- ‌ تافَغَة:

- ‌ تانَغُوت:

- ‌ تاقْرة:

- ‌ تاك:

- ‌ تاكسا قهر:

- ‌ تاكوت:

- ‌ تالسَب:

- ‌ تَالْمَة:

- ‌ تالة:

- ‌ تأم:

- ‌ تامجاثت:

- ‌ تامشاورت:

- ‌ تامكَسْود:

- ‌ تانبول:

- ‌ تانغث:

- ‌ تانفيّت:

- ‌تب

- ‌ تَانْقُلْت:

- ‌ تبَانْدَة:

- ‌ تبر:

- ‌ تَبرْنَة:

- ‌ تَبرْوَري:

- ‌ تبرزق، تبرزاق:

- ‌ تَبْزَة:

- ‌ تبس:

- ‌ تبع:

- ‌ تِبْغ:

- ‌ تبل:

- ‌ تَبْلِيُوَة:

- ‌ تبن:

- ‌ تَبُّون:

- ‌ تبودك:

- ‌ تَتر، وتترىّ:

- ‌ تتن:

- ‌ تجر:

- ‌ تجه:

- ‌ تحت:

- ‌ تحف:

- ‌ تحن:

- ‌ تخّ:

- ‌ تخاريص:

- ‌ تخت:

- ‌ تَخْتَبُوش:

- ‌ تختج:

- ‌ تَخْطَروان:

- ‌ تخم:

- ‌ تَدّ:

- ‌ نرّ:

- ‌ تراخور:

- ‌ ترارية:

- ‌ تراكل:

- ‌ ترب:

- ‌ تُرْباغَة:

- ‌ تُرْبِد:

- ‌ تَرْبَس:

- ‌ تُرْبَل:

- ‌ تِرْبنْتين أو تربنتينا:

- ‌ تَرتَبيك:

- ‌ تَرْتَر:

- ‌ تَرْجَم:

- ‌ ترح:

- ‌ تُرْدَة:

- ‌ تُرْدلَّة:

- ‌ ترز:

- ‌ تَرْزازُو:

- ‌ ترس:

- ‌ تَرْسانَة:

- ‌ ترستوج:

- ‌ تُرْسْخانة:

- ‌ تُرْسُم:

- ‌ تُرْش

- ‌ تَرْشم

- ‌ تُرُغل:

- ‌ ترف:

- ‌ ترفاس:

- ‌ ترفس:

- ‌ ترق:

- ‌ ترك:

- ‌ ترَكاش:

- ‌ تُرْكُمانيَّة:

- ‌ تَرْلِك أو تَرْليك:

- ‌ ترم:

- ‌ ترما:

- ‌ ترماخية:

- ‌ تُرُمبْة:

- ‌ ترَمس:

- ‌ ترمنان:

- ‌ تَرَمَنْتْين:

- ‌ ترن:

- ‌ تُرُنْج:

- ‌ تَرنجبيل:

- ‌ تُرُنجبيل:

- ‌ ترنشان:

- ‌ ترنكر:

- ‌ تَرِنْكِيت:

- ‌ ترة:

- ‌ تَرهْلة:

- ‌ تَرْياق:

- ‌ تِرياق:

- ‌ تِرْيال:

- ‌ تزم:

- ‌ تسال:

- ‌ تسترية:

- ‌ تسع:

- ‌ تِشْرِين:

- ‌ تَشْمِيزَج:

- ‌ تطلوس:

- ‌ تعب:

- ‌ تعتُبط:

- ‌ تعتع:

- ‌ تَعْرُو:

- ‌ تعس:

- ‌ تَغْتَغ:

- ‌ تغر:

- ‌ تغندس:

- ‌ تف:

- ‌ تَفَايا:

- ‌ تفتف:

- ‌ تفاح:

- ‌ تَفُرْمَة:

- ‌ تِفْقَة:

- ‌ تفك:

- ‌ تفل:

- ‌ تفلاّيس:

- ‌ تفنك:

- ‌ تفه:

- ‌ تقر:

- ‌ تقس:

- ‌ تقل:

- ‌ تقن:

- ‌ تقي:

- ‌ تكَ:

- ‌ تكبيت:

- ‌ تَكْتَكَ:

- ‌ تَكَرْنينَة:

- ‌ تُكروري:

- ‌ تَكُفْوُر:

- ‌ تكلارات:

- ‌ تَكْنَة:

- ‌ تكوت:

- ‌ تَكِيَّة

- ‌ تل

- ‌ تَلْب:

- ‌ تلتل:

- ‌ تُلْتِي:

- ‌ تلج:

- ‌ تلد:

- ‌ تلس:

- ‌ تلع:

- ‌ تلغودة:

- ‌ تلف:

- ‌ تلم:

- ‌ تلمذ:

- ‌ تلو:

- ‌ تمّ:

- ‌ تَتِمَّة:

- ‌ تمتم:

- ‌ تمر:

- ‌تَمَرَ

- ‌ تيموردي:

- ‌ تّمْسَحَ:

- ‌ تَمَغْرَة:

- ‌ تمق:

- ‌ تمك:

- ‌ تمن:

- ‌ تميسندة:

- ‌ تنّ:

- ‌ تنباك:

- ‌ تنبيقة:

- ‌ تَنْبَل:

- ‌ تَنْبْورُ:

- ‌ تنتواسي:

- ‌ تنج:

- ‌ تند:

- ‌ تندو:

- ‌ تنر:

- ‌ تنسوخ:

- ‌ تَنَك:

- ‌ تَنْهَة:

- ‌ تنوة:

- ‌ تَهْتَه:

- ‌ تهرّج:

- ‌ تهم:

- ‌ توا:

- ‌ توب:

- ‌ تُوته:

- ‌ توتل:

- ‌ تُوتْياء:

- ‌ توج:

- ‌ توجده:

- ‌ تودريج:

- ‌ تور:

- ‌ تورزي:

- ‌ تَوَّز:

- ‌ توسَّن:

- ‌ توفالت:

- ‌ توق:

- ‌ تِوَلْوَل:

- ‌ تومع:

- ‌ تُو مُون:

- ‌ تون:

- ‌ تونسي:

- ‌ تُوِ نيّة:

- ‌ توه:

- ‌ تُوِيزَة:

- ‌ توينة:

- ‌ تَيْبَتَ:

- ‌ تير:

- ‌ تِيرِاتتي:

- ‌ تيس:

- ‌ تيع:

- ‌ تِيْغَنْطَست:

- ‌ تيكوت:

- ‌ تيل:

- ‌ تِيلار:

- ‌ تيمسندة:

- ‌ تين:

- ‌ تيه:

- ‌حرف الثاء:

- ‌ ثاريقة:

- ‌ ثافسيا:

- ‌ ثال:

- ‌ ثالل:

- ‌ ثَأْلُولَة:

- ‌ ثبت:

- ‌ ثَبْثَبٌ:

- ‌ ثبج:

- ‌ ثبر

- ‌ ثبط:

- ‌ ثجّ:

- ‌ ثجل:

- ‌ ثخب:

- ‌ ثخن:

- ‌ ثدي:

- ‌ ثرّ:

- ‌ ثرب:

- ‌ ثرد:

- ‌ ثرو:

- ‌ثري

- ‌ ثعب:

- ‌ ثعلب:

- ‌ ثغر:

- ‌ ثغو:

- ‌ ثُفَّاء:

- ‌ ثفر:

- ‌ ثفل:

- ‌ ثفن:

- ‌ ثفى:

- ‌ ثقب:

- ‌ ثقف:

- ‌ ثفل:

- ‌ثل

- ‌ ثلب:

- ‌ ثلث

- ‌ ثلج:

- ‌ ثلخ:

- ‌‌‌ ثلع:

- ‌ ثلع:

- ‌ ثمّ:

- ‌ ثمد:

- ‌ ثمر:

- ‌ ثمل:

- ‌ ثمن:

- ‌ تنط:

- ‌ ثنى:

- ‌ ثوب:

- ‌ ثور:

- ‌ ثول:

- ‌ ثوم:

- ‌ ثُومُس:

- ‌ ثوى:

- ‌ ثيل:

- ‌حرف ال‌‌جيم:

- ‌ج

- ‌ جَأجَأ:

- ‌ جأر:

- ‌ جاروت:

- ‌ جأف:

- ‌ جاليش:

- ‌ جام:

- ‌ جامكية:

- ‌ جاموس:

- ‌ جامليون:

- ‌ جانت قبطة:

- ‌ جاندار:

- ‌ جانطيان:

- ‌ جاودار:

- ‌ جَاورَشْ:

- ‌ جاوري:

- ‌ جاوش:

- ‌ جاوشير:

- ‌ جاووش:

- ‌ جاوي

- ‌ جَاوِيش:

- ‌ جبّ:

- ‌ جَبَا

- ‌ جبجب:

- ‌ جبح:

- ‌ جبخ:

- ‌ جبخانة:

- ‌ جبدلي:

- ‌ جبذ:

- ‌ جبر:

- ‌ جبراس:

- ‌ جبز:

- ‌ جبس:

- ‌ جِبْسِين:

- ‌ جَبْقُن:

- ‌ جبل:

- ‌ جبن:

- ‌ جبنجويه:

- ‌ جبه:

- ‌ جبى:

- ‌ جِتْر:

- ‌ جثّ:

- ‌ جِثليق:

- ‌ جثم:

- ‌ جَجْعَن:

- ‌ جَحّ:

- ‌ جحد:

- ‌ جَحْدَب:

- ‌ جحر:

- ‌ جحش:

- ‌ جحف:

- ‌ جحفل:

- ‌ جحلق:

- ‌ حجم:

- ‌ جخّ:

- ‌ جَخْجُور:

- ‌ جَخْذَنَ:

- ‌ جدّ:

- ‌ جدب:

- ‌ جدر:

- ‌ جدس:

- ‌ جدف:

- ‌ جدل:

- ‌ جدم:

- ‌ جدن:

- ‌ جدو:

- ‌جدى

- ‌ جذب:

- ‌ جذر:

- ‌ جذع:

- ‌ جذف:

- ‌‌‌ جذل:

- ‌ جذل:

- ‌ جذم:

- ‌‌‌ جر:

- ‌ جر:

- ‌ جرأ:

- ‌ جَرَابُوح:

- ‌ جَرَاسِيا:

- ‌ جَرَافَن:

- ‌ جرب:

- ‌ جربز:

- ‌ جربندية:

- ‌ جَرْبُوز= يَربُوز:

- ‌ جربوع:

- ‌ جرثم:

- ‌ جرج:

- ‌ كرَّكاع:

- ‌ جُرْجانِيّ:

- ‌ جرجر:

- ‌ جرجرينج:

- ‌ جِرْجس:

- ‌ جَرْجَق:

- ‌ جَرجم:

- ‌ جرح:

- ‌ جرخ:

- ‌ جرد:

- ‌ جَرْدَق و‌‌جَرْذَق، جَرْدَقة وجَرْذَقة:

- ‌جَرْذَ

- ‌ جردم:

- ‌ جِرْدَوْن:

- ‌ جرز:

- ‌ جَرَزُون:

- ‌ جَرْزَ:

- ‌ جرس:

- ‌ جرش:

- ‌ جرص:

- ‌ جرط:

- ‌ جرع:

- ‌ جرف:

- ‌ جرق:

- ‌ جرك

- ‌جركش

- ‌ جرم:

- ‌ جرمز:

- ‌ جَرْمَشَق:

- ‌ جرمقاني

- ‌ جرن:

- ‌ جرنوب:

- ‌ جَرْنِيز:

- ‌ جَرْنَيْط

- ‌ جره:

- ‌ جرو:

- ‌ كَّزْوَنَّش:

- ‌ جِرِوِيا:

- ‌ جرى:

- ‌ جَزَّ:

- ‌جَزّا

- ‌ جُزْدان:

- ‌ جزر:

- ‌ جزع:

- ‌ جزف:

- ‌ جزل:

- ‌ جزم:

- ‌ جِزما زَج:

- ‌ جزن:

- ‌جزي

- ‌ جَزوِيرَة:

- ‌ جسّ:

- ‌ جسأ:

- ‌ جُسْت:

- ‌ جسد:

- ‌ جسر:

- ‌ جسم:

- ‌ جشأ:

- ‌ جشر:

- ‌ جشع:

- ‌ جشم:

- ‌ جَشْمَك:

- ‌ جشو:

- ‌ جصّ:

- ‌ جَصْطَن:

- ‌ جَضّ:

- ‌ جَطْرِيّة:

- ‌ جعب:

- ‌ جعجع:

- ‌ جعد:

- ‌ جعر:

- ‌ جَعْرافِيّا:

- ‌ جعز:

- ‌ جعس:

- ‌ جعص:

- ‌ جعفر:

- ‌ جعفل:

- ‌ جعل:

- ‌ جعلس:

- ‌ جَعْلَك:

- ‌ جَعْلَل:

- ‌ جعم:

- ‌ جعمص:

- ‌ جعو:

- ‌ جغجغ:

- ‌ جغرافي

- ‌ جغل مغل:

- ‌ جغلل:

- ‌ جغم:

- ‌ جغن:

- ‌ جغنوق:

- ‌ جفّ:

- ‌ جفُت:

- ‌ جَفْتا:

- ‌ جفْتاه:

- ‌ جِفُتْلِك:

- ‌ جفر:

- ‌ جَفِص:

- ‌ جفل:

- ‌ جِفْلاطة:

- ‌ جفن:

- ‌ جفو:

- ‌ جفى:

- ‌ جقّ:

- ‌ جقجق:

- ‌ جَقْرَمَ:

- ‌ جَقْشِير:

- ‌‌‌ جقل:

- ‌ جقل:

- ‌ جقم:

- ‌ جَقْمَق:

- ‌جكَ

- ‌ جَكَال

- ‌ جكر:

- ‌ جلّ:

- ‌ جلاو:

- ‌ جلب:

- ‌ جَلُبارة

- ‌ جلبرة:

- ‌ جلط:

- ‌ جَلْبَهنك:

- ‌ جلجل:

- ‌ جلح:

- ‌ جلحم:

- ‌ جلخ:

- ‌ جلد:

- ‌ جلز:

- ‌ جلس:

- ‌ جَلْسين أو كَلسين:

- ‌ جلط:

- ‌ جُلْعَد:

- ‌ جلغ:

- ‌ جلف:

- ‌ جُلُفْت:

- ‌ جلفط:

- ‌ جلق:

- ‌ جلك:

- ‌ جلم:

- ‌ جُلُّنَار:

- ‌ جَلَنْك:

- ‌ جلو:

- ‌جم

- ‌ جَلِينّس:

- ‌ جمجم:

- ‌ جمح:

- ‌ جمد:

- ‌ جَمْدَار:

- ‌ جمر:

- ‌ جمز:

- ‌ جمس:

- ‌ جمسعرم:

- ‌ جُمُسْفَرَم:

- ‌ جمش:

- ‌ جَمُشَك:

- ‌ جمع:

- ‌ جُمَقْدار:

- ‌ جمل:

- ‌ جملج:

- ‌ جمن:

- ‌ جمهر:

- ‌ جَنّ:

- ‌جَنَّبَ

- ‌ جَنَارِيُوه:

- ‌ جَنْبَد أو جَنْبذَ:

- ‌ جَنْبِر وحِنْبَل:

- ‌ جنت أورية:

- ‌ جنت قابطة:

- ‌ جنتيان:

- ‌ جَنْج وجِنْج:

- ‌ جِنْجِبَاسَة

- ‌ جُنْجُر:

- ‌ جنجق:

- ‌ جنْجُل:

- ‌ جمح

- ‌ جند:

- ‌ جُنْدُب:

- ‌ جُنْد بادُسْتَر:

- ‌ جندل:

- ‌ جنر:

- ‌ جنز:

- ‌ جنزبيل:

- ‌ جَنَّزَر:

- ‌ جنس:

- ‌ جنسياته:

- ‌ جنسرون:

- ‌ جنفس:

- ‌ جنفص:

- ‌ جنقل:

- ‌ جَنْك

- ‌ جننوني:

- ‌ جَنَهُ:

- ‌ جَنْوِى:

- ‌ جنى:

- ‌ جهار كاه:

- ‌ جهازك:

- ‌ جِهْبِذ:

- ‌‌‌ جَهْجَنْدَم:

- ‌ جَهْجَنْدَم:

- ‌ جهر:

- ‌ جهرم:

- ‌ جهز:

- ‌ جهش:

- ‌ جهل:

- ‌ جهم:

- ‌ جَهَنَّم (1062)

- ‌ جهى:

- ‌ جَوَّ:

- ‌ جواشير:

- ‌ جُوانبِيرة

- ‌ جوب:

- ‌ جوبان:

- ‌ جُوتارية:

- ‌ جوج:

- ‌ جَرْجَح:

- ‌ جوجخ

- ‌ جوجخانة:

- ‌ جَوْجَل:

- ‌ جوجن:

- ‌ جَوْجَوْ:

- ‌ جو حذر:

- ‌ جوخ:

- ‌ جود:

- ‌ جُوذَاب:

- ‌ جور:

- ‌ جوز:

-

- ‌ جَوْزينق:

- ‌ جَوْش:

- ‌ جوشيصيا

- ‌ جوط:

- ‌ جوع:

- ‌ جوف:

- ‌ جوق:

- ‌ جوك:

- ‌ جوكان:

- ‌ جُوكانْدار أو جُوكَندار:

- ‌ جول:

- ‌ جومطريقا وجومطريقي

- ‌ جون:

- ‌ جوه:

- ‌ جوهر:

- ‌ جوي:

- ‌ جيأ:

- ‌ جيب:

- ‌ جيح:

- ‌ جَيَّر:

- ‌ جيس:

- ‌ جَيْسُوَان:

- ‌ جيش:

- ‌جَيفَّ

- ‌ جِيَل

- ‌ جَيْلكَة:

- ‌ جينَة:

الفصل: وردت في ألف ليلة (4: 260) حيث يشبه فخذ الفتاة

وردت في ألف ليلة (4: 260) حيث يشبه فخذ الفتاة الجميلة بالجداول الشامية.

جَدْوَلَ: فعل مأخوذ من الاسم جدول، يقال: جَدْ جَدْوَلا أي حفر نهرا صغيرا أو قناة (دي ساسي مختار 2: 12) - وقسم صفحة الكتاب أعمدة (فوك) - وخط خطوطا حول صفحة الكتاب لفصلها عن هامشه (بوشر).

جَدِيل، ويجمع على أجْدِلة (الكامل 238) - وخيام من ثياب الكتاب وجُدُل القطن (تاريخ البربر 1: 435) وقد ترجمها دي سلان بكلمة (حبال). ولكن الكلمة يمكن أن توحي بأن لها هنا معنى آخر وأنها تدل على المادة التي تصنع منها هذه الخيام. ويقول التبريزي إن الجديل هو الوشاح المجدول من أدم وإن الإماء هن اللاتي يتوشحن به، لا العربيات الحرائر، ومع ذلك فقط يطلق الجديل أحيانا على وشاح الحرائر (الملابس 117).

جدِيلة، وتجمع على جدائل: ضفيره، ونسيج من خيوط وغيرها. وفي ألف ليلة (1: 904، 907) جدائل الشعر: ضفائر من الحرير يربط بها الشعر. وفي طبعة برسلاو (3: 384): خيوط الشعر.

والضفيرة من الشعر مثبتة بثلاثة خيوط من الحرير (بوشر، محيط المحيط) ويقول برتون (3: 16) في كلامه عن نساء المدينة: وشعرهن مفروق من وسطه وقد قسم إلى نحو من عشرين ضفيرة صغيرة تسمى جديلة جِدَ إليّ: نسبة إلى الجِدال، وهو الذي يكثر من المناظرة في الأمور الأدبية والخلقية (بوشر) جَدَّال: فاتل الحبال (بوشر). والجَدّال: تصحيف الدَجّال وهو المسيح الكذاب.

وبابا جدال: بابا كذاب، بابا مزيف.

مَجْدل: وشاحَ (برتون 2: 115)، وفي بيان اليهودي ذكر لمجادل حرير أحمر.

مِجْدال: (انظر لين)، وفي رحلة إلى عوادة (ص712):(مجدال أو ضرب من الحجر المنحوت). - وما جدل من البصل (محيط المحيط).

مجَدُول: ضفيرة صغيرة من الشعر (برتون 2: 115) ففي كلامه عن نساء البدو يقول: والشعر مفتول في مجدول 2 - وحمالة السيف (بارت 5: 713).

مُجَدْوَل: مرتب بجداول، منظم (بوشر)

•‌

‌ جدم:

كُدم: عرقوب القدم (دومب 87).

ص: 152