المَكتَبَةُ الشَّامِلَةُ السُّنِّيَّةُ

الرئيسية

أقسام المكتبة

المؤلفين

القرآن

البحث 📚

{وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ - فتح الرحمن في تفسير القرآن - جـ ٤

[مجير الدين العليمي]

فهرس الكتاب

- ‌سُوْرَةُ النَّحل

- ‌(1)}

- ‌(2)

- ‌(3)}

- ‌(4)}

- ‌(5)}

- ‌(6)}

- ‌(7)}

- ‌(8)}

- ‌(9)}

- ‌(10)}

- ‌(11)}

- ‌(12)}

- ‌(13)}

- ‌(14)}

- ‌(15)}

- ‌(16)}

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌(23)}

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌[32]

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌[36]

- ‌(37)}

- ‌(38)}

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌(47)}

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌(53)}

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌(63)}

- ‌[64]

- ‌(65)}

- ‌(66)}

- ‌(67)}

- ‌(68)}

- ‌(69)}

- ‌(70)}

- ‌(71)}

- ‌(72)}

- ‌(73)}

- ‌(74)}

- ‌(75)}

- ‌(76)}

- ‌(77)}

- ‌(78)}

- ‌(79)}

- ‌(80)}

- ‌(81)}

- ‌(82)}

- ‌(83)}

- ‌(84)}

- ‌(85)}

- ‌(86)}

- ‌(87)}

- ‌(88)}

- ‌(89)}

- ‌(90)}

- ‌[91]

- ‌(92)}

- ‌(93)}

- ‌(94)}

- ‌(95)}

- ‌(96)}

- ‌(97)}

- ‌(98)}

- ‌(99)}

- ‌(100)}

- ‌(101)}

- ‌(102)}

- ‌(103)}

- ‌(104)}

- ‌(105)}

- ‌(106)}

- ‌(107)}

- ‌(108)}

- ‌(109)}

- ‌(110)}

- ‌(111)}

- ‌(112)}

- ‌(113)}

- ‌(114)}

- ‌(115)}

- ‌(116)}

- ‌(117)}

- ‌(118)}

- ‌(119)}

- ‌(120)}

- ‌(121)}

- ‌(122)}

- ‌(123)}

- ‌(124)}

- ‌(125)}

- ‌(126)}

- ‌(127)}

- ‌(128)}

- ‌سُوْرَةُ الإسْراءِ

- ‌(1)}

- ‌(2)}

- ‌(3)}

- ‌[4]

- ‌(5)}

- ‌(6)}

- ‌(7)}

- ‌(8)}

- ‌(9)}

- ‌(10)}

- ‌(11)}

- ‌(12)}

- ‌(13)}

- ‌(14)}

- ‌(15)}

- ‌(16)}

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌(23)}

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌(32)}

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌(36)}

- ‌(37)}

- ‌(38)}

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌[47]

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌[53]

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌(63)}

- ‌(64)}

- ‌(65)}

- ‌(66)}

- ‌(67)}

- ‌(68)}

- ‌(69)}

- ‌(70)}

- ‌(71)}

- ‌(72)}

- ‌(73)}

- ‌(74)}

- ‌(75)}

- ‌(76)}

- ‌(77)}

- ‌(78)}

- ‌(79)}

- ‌(80)}

- ‌(81)}

- ‌(82)}

- ‌(83)}

- ‌(84)}

- ‌(85)}

- ‌(86)}

- ‌(87)}

- ‌(88)}

- ‌(89)}

- ‌(90)}

- ‌(91)}

- ‌(92)}

- ‌(93)}

- ‌(94)}

- ‌(95)}

- ‌(96)}

- ‌(97)}

- ‌(98)}

- ‌(99)}

- ‌(100)}

- ‌(101)}

- ‌(102)}

- ‌(103)}

- ‌(104)}

- ‌(105)}

- ‌(106)}

- ‌(107)}

- ‌(108)}

- ‌(109)}

- ‌(110)}

- ‌[111]

- ‌سُوْرَةُ الكَهفِ

- ‌[1]

- ‌(2)}

- ‌(3)}

- ‌(4)}

- ‌(5)}

- ‌(6)}

- ‌(7)}

- ‌(8)}

- ‌(9)}

- ‌(10)}

- ‌(11)}

- ‌(12)}

- ‌(13)}

- ‌(14)}

- ‌(15)}

- ‌(16)}

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌[23]

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌(32)}

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌(36)}

- ‌(37)}

- ‌(38)}

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌(47)}

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌(53)}

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌[63]

- ‌(64)}

- ‌(65)}

- ‌(66)}

- ‌(67)}

- ‌(68)}

- ‌(69)}

- ‌(70)}

- ‌(71)}

- ‌(72)}

- ‌(73)}

- ‌(74)}

- ‌(75)}

- ‌(76)}

- ‌(77)}

- ‌(78)}

- ‌(79)}

- ‌(80)}

- ‌(81)}

- ‌(82)}

- ‌(83)}

- ‌(84)} [

- ‌(85)} [

- ‌(86)} [

- ‌(87)} [

- ‌(88)} [

- ‌(89)} [

- ‌(90)} [

- ‌(91)} [

- ‌(92)} [

- ‌(93)} [

- ‌(94)} [

- ‌(95)} [

- ‌(96)} [

- ‌(97)} [

- ‌(98)} [

- ‌(99)} [

- ‌(100)} [

- ‌(101)} [

- ‌(102)} [

- ‌(103)} [

- ‌(104)} [

- ‌(105)} [

- ‌(106)} [

- ‌(107)} [

- ‌(108)} [

- ‌(109)} [

- ‌(110)} [

- ‌سُوْرَةُ مريم عليها السلام

- ‌(1)} [

- ‌(2)} [

- ‌(3)} [

- ‌(4)} [

- ‌(5)} [

- ‌(6)} [

- ‌(7)} [

- ‌(8)} [

- ‌(9)} [

- ‌(10)} [

- ‌(11)} [

- ‌(12)} [

- ‌(13)} [

- ‌(14)} [

- ‌(15)} [

- ‌(16)} [

- ‌[17]

- ‌(18)} [

- ‌(19)} [

- ‌(20)} [

- ‌(21)} [

- ‌(22)} [

- ‌[23]

- ‌(24)} [

- ‌(25)} [

- ‌(26)} [

- ‌(27)} [

- ‌(28)} [

- ‌(29)} [

- ‌[30]

- ‌[31]

- ‌(32)} [

- ‌(33)} [

- ‌(34)} [

- ‌(35)} [

- ‌(36)} [

- ‌(37)} [

- ‌(38)} [

- ‌(39)} [

- ‌(40)} [

- ‌(41)} [

- ‌(42)} [

- ‌(43)} [

- ‌(44)} [

- ‌(45)} [

- ‌[46]

- ‌(47)} [

- ‌(48)} [

- ‌(49)} [

- ‌(50)} [

- ‌(51)} [

- ‌(52)} [

- ‌(53)} [

- ‌(54)} [

- ‌(55)} [

- ‌(56)} [

- ‌(57)} [

- ‌(58)} [

- ‌(59)} [

- ‌(60)} [

- ‌(61)} [

- ‌(62)} [

- ‌(63)} [

- ‌(64)} [

- ‌(65)} [

- ‌(66)} [

- ‌(67)} [

- ‌(68)} [

- ‌(69)} [

- ‌(70)} [

- ‌(71)} [

- ‌(72)} [

- ‌(73)} [

- ‌(74)} [

- ‌(75)} [

- ‌(76)} [

- ‌(77)} [

- ‌(78)} [

- ‌(79)} [

- ‌(80)} [

- ‌(81)} [

- ‌(82)} [

- ‌(83)} [

- ‌(84)} [

- ‌(85)} [

- ‌(86)} [

- ‌(87)} [

- ‌(88)} [

- ‌(89)} [

- ‌(90)} [

- ‌(91)} [

- ‌(92)} [

- ‌(93)} [

- ‌(94)} [

- ‌(95)} [

- ‌(96)} [

- ‌(97)} [

- ‌(98)} [

- ‌سورة طه عليه السلام

- ‌(1)

- ‌(2)} [

- ‌(3)} [

- ‌(4)} [

- ‌(5)} [

- ‌(6)} [

- ‌(7)} [

- ‌(8)} [

- ‌(9)} [

- ‌(10)} [

- ‌(11)} [

- ‌(12)} [

- ‌(13)} [

- ‌(14)} [

- ‌(15)} [

- ‌(16)} [

- ‌(17)} [

- ‌(18)} [

- ‌(19)} [

- ‌(20)} [

- ‌(21)} [

- ‌(22)} [

- ‌(23)} [

- ‌(24)} [

- ‌(25)} [

- ‌(26)} [

- ‌(27)} [

- ‌(28)} [

- ‌(29)} [

- ‌(30)} [

- ‌(31)} [

- ‌(32)} [

- ‌(33)} [

- ‌(34)} [

- ‌(35)} [

- ‌(36)} [

- ‌(37)} [

- ‌(38)} [

- ‌(39)} [

- ‌(40)} [

- ‌(41)} [

- ‌(42)} [

- ‌(43)} [

- ‌(44)} [

- ‌(45)} [

- ‌(46)} [

- ‌(47)} [

- ‌(48)} [

- ‌(49)} [

- ‌(50)} [

- ‌(51)} [

- ‌(52)} [

- ‌(53)} [

- ‌(54)} [

- ‌(55)} [

- ‌(56)} [

- ‌(57)} [

- ‌(58)} [

- ‌(59)} [

- ‌(60)} [

- ‌(61)} [

- ‌(62)} [

- ‌(63)} [

- ‌(64)} [

- ‌(65)} [

- ‌(66)} [

- ‌(67)} [

- ‌(68)} [

- ‌(69)} [

- ‌(70)} [

- ‌(71)} [

- ‌(72)} [

- ‌(73)} [

- ‌(74)} [

- ‌(75)} [

- ‌(76)} [

- ‌(77)} [

- ‌(78)} [

- ‌(79)} [

- ‌(80)} [

- ‌(81)} [

- ‌(82)} [

- ‌(83)} [

- ‌(84)} [

- ‌(85)} [

- ‌(86)} [

- ‌(87)} [

- ‌(88)} [

- ‌(89)} [

- ‌(90)} [

- ‌(91)} [

- ‌(92)} [

- ‌(93)} [

- ‌(94)} [

- ‌(95)} [

- ‌(96)} [

- ‌(97)} [

- ‌(98)} [

- ‌(99)} [

- ‌(100)} [

- ‌(101)} [

- ‌(102)} [

- ‌(103)} [

- ‌(104)} [

- ‌(105)} [

- ‌(106)} [

- ‌(107)} [

- ‌(108)} [

- ‌(109)} [

- ‌(110)} [

- ‌(111)} [

- ‌(112)} [

- ‌(113)} [

- ‌(114)} [

- ‌(115)} [

- ‌(116)} [

- ‌(117)} [

- ‌(118)} [

- ‌(119)} [

- ‌(120)} [

- ‌(121)} [

- ‌(122)} [

- ‌(123)} [

- ‌(124)} [

- ‌(125)} [

- ‌(126)} [

- ‌(127)} [

- ‌(128)} [

- ‌(129)} [

- ‌(130)} [

- ‌(131)} [

- ‌(132)} [

- ‌(133)} [

- ‌(134)} [

- ‌(135)} [

- ‌سورة الأنبياء

- ‌(1)} [

- ‌(2)} [

- ‌(3)} [

- ‌(4)} [

- ‌(5)} [

- ‌(6)} [

- ‌(7)} [

- ‌(8)} [

- ‌(9)} [

- ‌(10)} [

- ‌(11)} [

- ‌(12)} [

- ‌(13)} [

- ‌(14)} [

- ‌(15)} [

- ‌(16)} [

- ‌(17)} [

- ‌(18)} [

- ‌(19)} [

- ‌(20)} [

- ‌(21)} [

- ‌(22)} [

- ‌(23)} [

- ‌(24)} [

- ‌[25]

- ‌(26)} [

- ‌(27)} [

- ‌(28)} [

- ‌(29)} [

- ‌(30)} [

- ‌(31)} [

- ‌(32)} [

- ‌(33)} [

- ‌(34)} [

- ‌(35)} [

- ‌(36)} [

- ‌(37)} [

- ‌(38)} [

- ‌(39)} [

- ‌(40)} [

- ‌(41)} [

- ‌(42)} [

- ‌(43)} [

- ‌(44)} [

- ‌(45)} [

- ‌(46)} [

- ‌(47)} [

- ‌(48)} [

- ‌(49)} [

- ‌(50)} [

- ‌(51)} [

- ‌(52)} [

- ‌(53)} [

- ‌(54)} [

- ‌(55)} [

- ‌(56)} [

- ‌(57)} [

- ‌(58)} [

- ‌(59)} [

- ‌(60)} [

- ‌(61)} [

- ‌(62)} [

- ‌(63)} [

- ‌(64)} [

- ‌(65)} [

- ‌(66)} [

- ‌(67)} [

- ‌(68)} [

- ‌(69)} [

- ‌(70)} [

- ‌(71)} [

- ‌(72)} [

- ‌[73]

- ‌(74)} [

- ‌(75)} [

- ‌(76)} [

- ‌(77)} [

- ‌(78)} [

- ‌(79)} [

- ‌(80)}

- ‌(81)} [

- ‌(82)} [

- ‌(83)} [

- ‌(84)} [

- ‌(85)} [

- ‌(86)} [

- ‌(87)} [

- ‌(88)} [

- ‌(89)} [

- ‌(90)}

- ‌(91)}

- ‌(92)}

- ‌(93)}

- ‌(94)}

- ‌(95)}

- ‌(96)}

- ‌(97)}

- ‌(98)}

- ‌(99)}

- ‌(100)}

- ‌(101)}

- ‌(102)}

- ‌(103)}

- ‌(104)}

- ‌(105)}

- ‌(106)} [

- ‌(107)} [

- ‌(108)} [

- ‌(109)} [

- ‌(110)} [

- ‌(111)} [

- ‌(112)} [

- ‌سورة الحج

- ‌(1)

- ‌(2)} [

- ‌(3)} [

- ‌(4)} [

- ‌(5)} [

- ‌(6)} [

- ‌(7)} [

- ‌[8]

- ‌(9)} [

- ‌(10)} [

- ‌(11)} [

- ‌(12)} [

- ‌(13)} [

- ‌(14)} [

- ‌(15)} [

- ‌(16)} [

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌(23)}

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌(32)}

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌(36)}

- ‌(37)}

- ‌[38]

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌(47)}

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌(53)}

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌(63)}

- ‌(64)}

- ‌(65)}

- ‌(66)}

- ‌(67)}

- ‌(68)}

- ‌(69)}

- ‌(70)}

- ‌(71)}

- ‌(72)}

- ‌(73)}

- ‌(74)}

- ‌(75)}

- ‌(76)}

- ‌(77)}

- ‌(78)}

- ‌سُوْرَةُ المؤمنُونَ

- ‌(1)}

- ‌(2):

- ‌(3)}

- ‌(4)}

- ‌(5)}

- ‌(6)}

- ‌(7)}

- ‌(8)}

- ‌9]

- ‌(10)}

- ‌(11)}

- ‌(12)}

- ‌(13)}

- ‌(14)}

- ‌(15)}

- ‌(16)}

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌(23)}

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌(32)}

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌(36)}

- ‌(37)}

- ‌(38)}

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌(47)}

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌(53)}

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌(63)}

- ‌(64)}

- ‌(65)}

- ‌(66)}

- ‌(67)}

- ‌(68)}

- ‌(69)}

- ‌(70)}

- ‌(71)}

- ‌(72)}

- ‌(73)}

- ‌(74)}

- ‌(75)}

- ‌(76)}

- ‌(77)}

- ‌(78)}

- ‌(79)}

- ‌(80)}

- ‌(81)}

- ‌(82)}

- ‌(83)}

- ‌(84)}

- ‌(85)}

- ‌(86)}

- ‌(87)}

- ‌(88)}

- ‌(89)}

- ‌(90)}

- ‌(91)}

- ‌(92)}

- ‌(93)}

- ‌(94)}

- ‌(95)}

- ‌(96)}

- ‌(97)}

- ‌(98)}

- ‌(99)}

- ‌(100)}

- ‌(101)}

- ‌(102)}

- ‌[103]

- ‌(104)}

- ‌(105)}

- ‌(106)}

- ‌(107)}

- ‌(108)}

- ‌(109)}

- ‌(110)}

- ‌(111)}

- ‌(112)}

- ‌(113)}

- ‌(114)}

- ‌(115)}

- ‌(116)}

- ‌(117)}

- ‌(118)}

- ‌سُوْرَةُ النُّورِ

- ‌(1)}

- ‌(2)}

- ‌(3)}

- ‌(4)}

- ‌(5)}

- ‌(6)}

- ‌(7)}

- ‌(8)}

- ‌(9)}

- ‌(10)}

- ‌(11)}

- ‌(12)}

- ‌(13)}

- ‌(14)}

- ‌(15)}

- ‌(16)}

- ‌(17)}

- ‌(18)}

- ‌(19)}

- ‌(20)}

- ‌(21)}

- ‌(22)}

- ‌(23)}

- ‌(24)}

- ‌(25)}

- ‌(26)}

- ‌(27)}

- ‌(28)}

- ‌(29)}

- ‌(30)}

- ‌(31)}

- ‌(32)}

- ‌(33)}

- ‌(34)}

- ‌(35)}

- ‌(36)}

- ‌(37)}

- ‌(38)}

- ‌(39)}

- ‌(40)}

- ‌(41)}

- ‌(42)}

- ‌(43)}

- ‌(44)}

- ‌(45)}

- ‌(46)}

- ‌(47)}

- ‌(48)}

- ‌(49)}

- ‌(50)}

- ‌(51)}

- ‌(52)}

- ‌(53)}

- ‌(54)}

- ‌(55)}

- ‌(56)}

- ‌(57)}

- ‌(58)}

- ‌(59)}

- ‌(60)}

- ‌(61)}

- ‌(62)}

- ‌(63)}

- ‌(64)}

الفصل: {وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ

{وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا ‌

(45)}

.

[45]

وكان المشركونَ يؤذون النبيَّ صلى الله عليه وسلم مصلِّيًّا، وجاءتْ أُمُّ لهبٍ بحجرٍ لترضَخَ به رأسَه، فلم تَرَهُ، فنزل:{وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا} (1) على قلوبهم عن الفهم {مَسْتُورًا} ساتِرًا.

{وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا ‌

(46)}

.

[46]

{وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً} أغطيةً؛ كراهةَ.

{أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا} صَمَمًا يمنعُهم عن استماعِه.

{وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ} غيرَ مشفوعٍ به آلهتُهم {وَلَّوْا} رجعوا.

{عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا} جمعُ نافرٍ؛ أي: نافرينَ. قرأ أبو عمرٍو، والكسائيُّ من روايةِ الدوريِّ:(أَدْبَارَهُمْ) بالإمالةِ، واختلِفَ عن ابنِ ذكوانَ، ورُوِيَ عن ورشٍ، وحمزةَ بينَ اللفظينِ، وقرأ الباقونَ: بإخلاصِ الفتحِ (2).

{نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَإِذْ هُمْ نَجْوَى إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا (47)} .

(1) انظر: "أسباب النزول" للواحدي (ص: 164).

(2)

انظر: "الغيث" للصفاقسي (ص: 273)، و"إتحاف فضلاء البشر" للدمياطي (ص: 284)، و"معجم القراءات القرآنية"(3/ 325).

ص: 104